Wat is digitale toegankelijkheid?

Naarmate ons gebruik van technologie en digitale kanalen explosief toeneemt, groeit ook de behoefte aan digitale toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Bij Nxtlvl is digitale toegankelijkheid om verschillende redenen van groot belang, omdat het niet alleen mensen met een beperking ten goede komt, maar ook bredere maatschappelijke en zakelijke implicaties heeft. Wij geloven dat het tonen van betrokkenheid bij digitale toegankelijkheid kan leiden tot een toekomstbestendige online onderneming met een grotere merkloyaliteit. Het wordt gezien als een proactieve en maatschappelijk verantwoorde houding.

Digitale toegankelijkheid is dus een belangrijk onderdeel wanneer je een webshop bouwt, of deze door ontwikkelt naar een volgend level. Helaas zien we in de praktijk dat veel opdrachtgevers het belang hiervan nog niet goed genoeg zien. Daarom leggen we in deze blog uit wat digitale toegankelijkheid inhoudt, waarom het zo belangrijk is en hoe we ervoor zorgen dat de digitale inhoud voor iedereen toegankelijk is.

Wat is digitale toegankelijkheid?

Digitale toegankelijkheid, ook wel webtoegankelijkheid of online toegankelijkheid genoemd, is de praktijk om ervoor te zorgen dat digitale inhoud, zoals websites, applicaties, documenten en multimedia, gemakkelijk en effectief kan worden gebruikt door mensen met een beperking. Het doel van digitale toegankelijkheid is om de online wereld inclusief en toegankelijk te maken voor alle individuen.

De digitale overheid omschrijft digitale toegankelijkheid als: "Miljoenen Nederlanders hebben één of meerdere beperkingen. Denk daarbij aan mensen die blind, slechtziend of kleurenblind zijn, doof of slechthorend, motorisch beperkt of zwakbegaafd, autistisch of laaggeletterd. Websites en apps die digitaal toegankelijk zijn kunnen ook door deze mensen goed worden gebruikt." Je webshop of website moet dus voor iedereen toegankelijk én bruikbaar zijn. Dit omvat niet alleen mensen met fysieke beperkingen, maar ook ouderen, mensen met een migratieachtergrond, mensen die een smart watch of ander klein scherm gebruiken, mensen die in fel zonlicht naar het scherm kijken, met een trage internetverbinding in de trein, etc.. oftewel iedereen die gebruikmaakt van digitale technologie.

Dit is ook niet heel raar. Denk bijvoorbeeld eens aan een fysieke winkel: dan is het een no-brainer dat je rekening houdt met zaken zoals drempels of brede gangpaden zodat mensen, met bijvoorbeeld een kinderwagen, makkelijk door de winkel kunnen navigeren. Maar online wordt toegankelijkheid nog te vaak vergeten. 

Bij Nxtlvl geloven we dat de verantwoordelijkheid voor digitale toegankelijkheid een gezamenlijke inspanning moet zijn waarbij verschillende belanghebbenden betrokken zijn, waaronder ontwerpers, ontwikkelaars, content makers, projectmanagers, kwaliteitsborging experts (QE), belanghebbenden en besluitvormers. Om toegankelijke digitale content te creëren, raden we alle projectbetrokkenen aan om internationale richtlijnen te volgen, zoals de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG).

Waarom digitale toegankelijkheid belangrijk is

Inclusie en gelijke kansen

Digitale toegankelijkheid is in de eerste plaats een kwestie van inclusie. Het is de overtuiging dat iedereen, ongeacht hun fysieke of cognitieve capaciteiten, het recht heeft om deel te nemen aan de digitale wereld. Voor mensen met beperkingen kan digitale toegankelijkheid het verschil betekenen tussen afgesloten zijn van kritieke informatie en diensten of volwaardig deelnemen aan de samenleving. Dit streven naar inclusie bevordert gelijke kansen voor iedereen, ongeacht hun achtergrond, en draagt bij aan een meer diverse en rechtvaardige samenleving.

Wist je dat de gebruiker met de meeste beperkingen voor elke website of webshop erg belangrijk is? De gebruiker met de meeste beperkingen is namelijk Goole. Door je website toegankelijker te maken, is Google ook beter in staat om je site te begrijpen. Met als gevolg dat je website beter wordt geanalyseerd en geïndexeerd, wat een grote impact heeft op je SEO score (search engine optimization) en daarmee de vindbaarheid van je website in de zoekmachines. 

Wettelijke verplichtingen

Naast het morele en ethische aspect zijn er ook talloze wettelijke verplichtingen die organisaties aansporen tot het waarborgen van digitale toegankelijkheid. De bekendste wereldwijd is Web Content Accessibility Guideliness (WCAG). Daarnaast hebben verschillende landen  wetten en regelgeving aangenomen die vereisen dat digitale inhoud toegankelijk is voor iedereen. In de Verenigde Staten valt digitale toegankelijkheid onder de Americans with Disabilities Act (ADA) en Section 508 van de Rehabilitation Act. In de Europese Unie wordt digitale toegankelijkheid ondersteund door de Web Accessibility Directive. Niet voldoen aan deze wetten kan leiden tot juridische gevolgen, waaronder boetes en gerechtelijke stappen. Momenteel is het voor overheid websites al verplicht om een AA rating te hebben, voor commerciële websites is deze verplichting er ook al, maar vanaf  juni 2025 gaat deze ook echt gehandhaafd worden. 

Bedrijfseconomische voordelen

Digitale toegankelijkheid biedt ook business voordelen. Toegankelijke digitale inhoud heeft een breder publiek en kan meer klanten aantrekken. Dit vergroot de marktpotentie en verhoogt de omzet. Bovendien verbetert het de reputatie van een organisatie en kan het leiden tot een loyalere klantenkring. Organisaties kunnen ook kosten besparen, omdat ze minder ondersteuning en aanpassingen hoeven te bieden als hun digitale inhoud vanaf het begin toegankelijk is. Kortom, investeren in digitale toegankelijkheid is niet alleen ethisch en wettelijk verplicht, maar het is ook een slimme zakelijke zet.

Benieuwd naar de voordelen van digitale toegankelijkheid? Wij zetten de tien belangrijkste voor je op een rijtje. 

De verschillende elementen van digitale toegankelijkheid

Digitale toegankelijkheid bestaat uit 4 hoofdelementen, die ieder weer onderverdeeld zijn in subcategorieën. Hieronder lichten we ze kort voor je toe:

1. Webinhoud

Tekstalternatieven voor afbeeldingen zijn essentieel voor mensen met visuele beperkingen, omdat ze de betekenis van afbeeldingen kunnen begrijpen via schermlezers. Dit omvat alt-teksten (alternative texts) die beschrijvende informatie bevatten over de afbeelding. Een goede alt-tekst beschrijft de inhoud en het doel van de afbeelding zonder visuele informatie te missen.

Digitale inhoud moet geschreven worden met duidelijke en begrijpelijke taal. Dit helpt niet alleen mensen met cognitieve beperkingen, maar ook niet-moedertaalsprekers om de informatie te begrijpen. Het vermijden van jargon en complexe zinsstructuren draagt bij aan toegankelijkheid.

Het gebruik van semantische HTML-structuur is belangrijk voor zowel mensen als machines om de inhoud te begrijpen. Hierbij gaat het om het juiste gebruik van HTML-elementen zoals koppen (headers), lijsten en alinea's. Een goed gestructureerd document maakt het gemakkelijker voor schermlezers en zoekmachines om de inhoud te interpreteren.

2. Interactieve elementen

Toetsenbordnavigatie is cruciaal voor mensen met motorische beperkingen en voor degenen die geen muis kunnen gebruiken. Alle interactieve elementen, zoals knoppen en formulieren, moeten met het toetsenbord kunnen worden bediend. Dit omvat het duidelijk markeren van de focus en het kunnen navigeren met behulp van de tabtoets.

Focusindicatoren zijn visuele aanwijzingen die aangeven welk interactief element momenteel de focus heeft. Dit is belangrijk voor mensen die het toetsenbord gebruiken. Goede focusindicatoren zijn duidelijk en gemakkelijk waarneembaar, en ze zorgen voor een soepele navigatie.

Tijdsbeperkingen, zoals automatische time-outs, kunnen problemen veroorzaken voor mensen met beperkingen, zoals mensen met cognitieve beperkingen of motorische beperkingen. Het is belangrijk om gebruikers voldoende tijd te geven om taken te voltooien en hen op de hoogte te stellen van tijdsbeperkingen.

3. Visuele en auditieve inhoud

Bijschriften bij video's zijn van vitaal belang voor doven en slechthorenden, maar ze bieden ook voordelen voor anderen, zoals mensen die video's bekijken zonder geluid of in een lawaaierige omgeving. Bijschriften moeten nauwkeurig de gesproken inhoud weergeven.

Audiodescriptie is cruciaal voor mensen met visuele beperkingen bij het begrijpen van visuele content in multimedia, zoals video's. Het beschrijft belangrijke visuele elementen en acties, zodat deze informatie toegankelijk wordt.

4. Kleur en contrast

Een voldoende contrast tussen tekst en de achtergrond is belangrijk voor mensen met visuele beperkingen en ouderen, die mogelijk moeite hebben met het lezen van tekst met een laag contrast.

Het ontwerpen met aandacht voor kleurperceptie is belangrijk omdat niet iedereen kleuren op dezelfde manier waarneemt. Het is belangrijk om inhoud zo te ontwerpen dat deze begrijpelijk is, zelfs als kleur niet het enige communicatiemiddel is.

Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) voor e-commerce bedrijven

De Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) zijn internationale richtlijnen voor digitale toegankelijkheid die zijn ontwikkeld door het World Wide Web Consortium (W3C). Deze richtlijnen vormen de ruggengraat van digitale toegankelijkheid en worden wereldwijd erkend en gevolgd. WCAG bestaat uit verschillende niveaus van toegankelijkheid, waarbij niveau A het basisniveau is, niveau AA de minimale standaard voor de meeste websites en niveau AAA het hoogste niveau van toegankelijkheid vertegenwoordigt.

Vanaf juni 2022 geldt deze wettelijke verplichting niet alleen voor overheidsinstanties, maar ook voor webshops, banken, internet-en telecomproviders en vervoersbedrijven. Vanaf medio 2025 wordt deze wetgeving ook echt gehandhaafd. 

E-commerce bedrijven kunnen verschillende stappen ondernemen om hun digitale toegankelijkheid te verbeteren en een inclusievere online winkelervaring te bieden. Allereerst moeten e-commerce bedrijven rekening houden met de toegankelijkheid van hun winkelplatforms en mobiele apps, en ervoor zorgen dat deze voldoen aan de WCAG normen en richtlijnen voor toegankelijkheid. Het betrekken van mensen met beperkingen in het testproces en het verzamelen van feedback is ook van onschatbare waarde om mogelijke obstakels voor toegankelijkheid te identificeren en aan te pakken. Het creëren van bewustzijn en training voor medewerkers over digitale toegankelijkheid is een essentiële stap om de cultuur van toegankelijkheid binnen het bedrijf te bevorderen. Uiteindelijk kunnen e-commercebedrijven met aandacht voor digitale toegankelijkheid niet alleen voldoen aan wettelijke verplichtingen, maar ook een breder klantenbestand aantrekken en de tevredenheid en loyaliteit van alle gebruikers versterken.

Kan je advies of ondersteuning gebruiken bij het toegankelijk maken van jouw webshop of website? Neem dan gerust contact met ons op, onze adviseurs helpen je graag verder.